بزرگنمايي:
پیام مازند- قیمت برنج در بازار کشور و بویژه بازار تهران از فروردین امسال روندی
صعودی گرفت و در حال حاضر به مرز کیلویی 25 هزار تومان نیز رسید.
این در حالی است که تا 2 ماه پیش از سال جدید، فروشندگان برنج پیش بینی
هایی مبنی بر افزایش قیمت برنج تا کیلویی 15 هزار تومان را مطرح می کردند،
قیمت این محصول استراتژیک پس از فروردین و در اردیبهشت ماه از این پیش بینی
ها هم عبور کرد و مرز 20 هزار تومان را نیز پشت سر گذاشت.
فعالان و کارشناسان بازار برنج معتقدند که شایعاتی مبنی بر احتمال کاهش
برداشت برنج در سال زراعی جاری به دلیل وقوع سیل هیچ پایه و اساسی ندارد و
حتی در صورت عادی بودن شرایط، احتمال افزایش برداشت محصول نیز وجود دارد.
موج ایجاد شده در بازار برنج طی هفته های اخیر هم کشاورزان را به خاطر
این که محصول شان را با قیمت پایین تری فروخته بودند ناراحت کرده و هم مصرف
کنندگان را نگران کرده که این قیمت ها آیا دوباره پایین خواهد آمد یا نه؟
**عرف گرانی برنج
مدیرعامل مرکز بین المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران گرانی برنج
در این زمان از سال را امری عادی می داند و معتقد است که با توجه به کم
شدن برنج داخلی در انبارها، هر سال در این روزها برنج با کمی افزایش قیمت
به بازار مصرف عرضه می شود.
به گفته «سید اسماعیل یزدان پناه» فصل افزایش قیمت برنج بر خلاف بسیاری
از محصولات باغی نه در آغاز عرضه نوبرانه های به بازار ، بلکه زمانی است
که برنج سال قبل در انبارها کم شده باشد و کشاورزان مشغول کشت برنج جدید
هستند.
وی افزود: هر سال در این زمان شاهد افزایش قیمت برنج هستیم که البته این
افزایش متعارف است. نه این که مانند این روزها تا 2 برابر نیز افزایش
یابد. معمولا در آغاز فصل کشت، عمده کشاورزان برنج تولید شده خود را می
فروشند. تجار برنج یا کارخانه داران برنج را انبار می کنند تا به مرور به
بازار عرضه شود. طبیعی است که انبارداری هزینه هایی دارد و این هزینه ها
روی قیمت برنج عرضه شده در این زمان از سال محاسبه می شود افزایش قیمت برنج
را به دنبال دارد.
این فعال بازار برنج افزایش قیمت این محصول را تا حدی که بانک ها به
سپرده گذاران سود می دهند ، مرسوم و قابل قبول دانست و افزود : منطقی ترین
میزان افزایش قیمت برنج نرخ سود بانکی است. در این حالت برای کشاورز فرقی
ندارد که برنج را پس از برداشت بفروشد و پول را در بانک بگذارد یا این که
نگه دارد و بعداً بفروشد. چون در هر دو حالت به یک اندازه سود خواهد کرد و
طبیعی است که میلی به هزینه ها و زحمات انبارداری نداشته باشد.
**خرید برنج به اندازه نیاز
وی به مصرف کنندگان پیشنهاد کرد که در شرایط کنونی و با توجه به این که
فصل برداشت برنج جدید نزدیک می شود ، به اندازه نیاز برنج خریداری کنند تا
هم برنج گران نخرند و هم این که برنج با کیفیت و ماندگاری بالای سال جدید
را با قیمت مناسب تری دریافت کنند.
یزدان پناه با بیان این که در شرایط کنونی کشاورزان از افزایش قیمت برنج
سودی نمی برند و این سودها به واسطه ها می رسد، تصریح کرد: برخی واسطه ها و
واردکنندگان برنج در این افزایش قیمت نقش اساسی ایفا می کنند. برنج
وارداتی که هر سال برای تأمین نیاز بازار داخلی وارد می شود، باید در همین
زمان که برنج داخلی کمتر وجود دارد، تا زمان عرضه برنج جدید بازار را تأمین
کند ، اما با عرضه نکردن این برنج های وارد شده با ارز چهار هزار و 200
تومانی ، بازار دچار التهاب شد. این گروه می دانند که با عرضه نکردن برنج و
ایجاد برخی شایعات می توانند هم برنج خود را گران تر بفروشند و هم زمینه
را برای فشار به دولت به منظور دریافت ارز دولتی و واردات برنج فراهم کنند.
مدیرعامل مرکز بین المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران گفت : اگر
این برنج های وارداتی موجود در انبارها، در زمان برداشت و عرضه برنج داخلی
تازه برداشت شده به بازار تزریق شود، روی بازار برنج داخلی هم تأثیر منفی
می گذارد.
یزدان پناه کاهش ارزش پول ملی را نیز از دلایل افزایش قیمت برنج عنوان
کرد و گفت: البته نمی توان انتظار این را هم داشت که کشاورز برنج را با
همان قیمت زمان دلار سه هزار و 200 تومانی بفروشد ، اما قبول داریم که این
افزایش قیمت هم خارج از عرف است. اگر قرار است افزایشی در قیمت برنج داخلی
ایجاد شود باید در زمان برداشت محصول باشد و در روندی متعادل انجام شود تا
سود آن به کشاورز برسد ، نه این که ناگهانی و در زمانی که هنگام عرضه برنج
وارداتی به بازار است این اتفاق رخ دهد و برنج وارداتی هم از انبار خارج
نشود.
**اعتماد به برنج داخلی
یزدان پناه تفویض مدیریت برنج های وارداتی مورد نیاز بازار داخلی به
مراکز صنفی و مجموعه های تخصصی برنج مانند مرکز تجارت بین الملل و پایانه
صادرات برنج ایران را از راه های مقابه با این سودجویی ها برشمرد و گفت :
کسری محصول بازار داخلی ما 800 هزار تن است که با واردات تأمین می شود. اگر
بخشی از این واردات به مجموعه های تخصصی و مورد اعتماد مثل مرکز بین
المللی تجارت و پایانه صادرات سپرده شود تا درست در زمان شیطنت برخی گروه
ها این برنج ذخیره و استراتژیک وارد بازار شود، بازار کنترل خواهد شد. در
حال حاضر بخش دولتی در بازار برنج، کمتر از تجارب فعالان برنج داخلی بهره
می گیرد ، اما فعالان برنج وارداتی در این تصمیم گیری ها اثرگذار هستند.
مدیرعامل مرکز بین المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران افزود :
اگر بتوانیم بخشی از این واردات را در اختیار بگیریم با امکانات و شناختی
که از بازار داریم و برنجی که در انبار می ماند می توانیم جلوی سوء استفاده
ها را بگیریم. معدود بودن افراد اثرگذار در این حوزه بویژه وقتی در مقابل
شان مانعی نباشد می تواند مسائل خاصی را در بازار رقم بزند.
یزدان پناه با بیان این که کشاورزان نیز رزمندگان جنگ اقتصادی امروز
کشور هستند، گفت: این قشر همان گونه که از ابتدای انقلاب تا کنون ایتادند و
شهید دادند، اکنون نیز در این شرایط دشوار اقتصادی، زیر گرمای تابستان در
حال تلاش برای کاهش وابستگی بازار داخلی به برنج هستند. دولت باید کمک کند
که این سودجویی ها که به زیان کشاورز و مصرف کننده است، با کمک فعالان
بازار برنج داخلی برطرف شود.