بزرگنمايي:

پیام مازند - ساخت وسازهای بلند مرتبه و افسار گسیخته در روستاهای شهرستان گردشگر پذیر رامسر که از سال ها پیش آغاز شد می تواند عامل توسعه این روستاها باشد و یا روستاها را به سمت بروز ناهنجاری ها و نابودی سوق می دهد؟

شهرستان 70 هزار نفری رامسر که به سبب داشتن روستاهای بگر و گردشگری و شهرسازی مناسب همراه با جاذبه های طبیعی و دیدنی روزی به عروس شهرهای شمالی کشور معروف بود امروز به جای دیدن کوچه و بس کوچه‌های روستایی با خانه‌های ویلایی، شاهد ساختمان‌های بلند مرتبه در این منطقه هستیم.
شهرستان رامسر بر اساس جدول سرشماری سال 95، دارای 203 روستا است.
ساخت ساختمان‌های بلند مرتبه در روستاهای رامسر از یک سو باعث از بین رفتن بافت روستایی می‌شود و از سوی دیگر سبب هجوم مردم دیگر شهرهای کشور برای خرید و اقامت در این مناطق خوش و آب و هوای شمالی خواهد شد. ضمن اینکه باید منتظر بود تا زمین‌های کشاورزی منطقه یکی پس از دیگر از بین برود و جای انان را آهن پاره و سیمان بگیرد.
گذری در روستاهای شهرستان رامسر نظیر اربه کله، لرسانور، سفید تمشک، سر لیماک، لتر، سرکو سرا و …که بخشی از انها از پیشانی شهر رامسر قابل مشاهده هستند، در نگاه اول تمام انچه که در گذشته از بافت روستایی در ذهن تداعی می‌کرد به یکباره از ذهن پاک می‌کند، ساخت و سازهایی خارج از بافت روستا، برج‌ها و ویلاهای چندین طبقه که تمام و کمال منظر روستا را نشانه رفته‌اند.
نگاهی به یک دهه گذشته به روستاهای این شهرستان حاکی از آن است که در دهه 80 اوج خرید و فروش زمین در مناطق بالادست و خوش منظره رامسر به شمار می‌رود، و در یک سال اخیر نیز به دلیل تنش‌های آبی در کشور شهرستان رامسر به ویژه مناطق بالادست روستایی با موج مهاجرت‌ها از شهرهای اصفهان، کرمان، یزد و پایتخت نشینان مواجه شده است.
به اعتقاد کارشناسان موج جدید ساخت و سازهای افسارگسیخته در مناطق روستایی شهرستان رامسر علاوه بر افزایش سرسام اور قیمت زمین‌ها، باعث از بین رفتن زمین‌های کشاورزی و زمینه را برای مهاجر پذیری این مناطق برای ساکنان استان‌های دیگر فراهم می‌کند.
همچنین کارشناسان معتقدند شرایط در این مناطق به گونه‌ای پیش می‌رود که هویت این روستاها به علت تغییر کاربری‌های داخل و خارج از بافت از بین می‌رود و مرتفع سازی ساختمان‌ها نه تنها به چهره این روستاها آسیب می‌زند باعث از بین رفتن اشتغال روستاییان و منابع طبیعی این مناطق می‌شود.
خدشه بر اکوسیستم
یک استاد مردم شناسی دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر اینکه کسی مخالف توسعه روستا، ساخت و ساز، و از سوی دیگر شهرنشینی روستاییان نیست، در این باره می‌گوید که روند توسعه روستاها می‌بایست با توجه به ویژگی‌های محیطی این مناطق انجام می‌شد تا اکوسیستم گیاهی، جانوری و فرهنگ معنوی، جذابیت‌های روستایی و آئین‌های کهن روستا با سازه‌ها خارج از عرف و فرهنگ غیر بومی دستخوش تغییرات منفی قرار نگردد.
عیسی خاتمی با بیان اینکه ضعف قوانین و یا ناکار آمدی قوانین در ارتباط با روستا باعث شد تا در آینده رامسر را به صورت تپه‌های اپارتمانی دیده شود، افزود: امروزه ما در هیچیک از شهرها آپارتمان‌های 50 واحده نمی‌بینیم اما در روستایی ماننده اربه کله و سفید تمشک رامسر سازه‌هایی با واحدهای فراتر از حد تصور مواجه هستیم.
وی در تشریح پیدایش چنین وضعیتی و هجوم شهرنشیان ثروتمند به روستا و کوچ روستاییان به مرکز شهرستان رامسر گفت: عده‌ای برای بقای عمر و بهره مندی از فضا و زیست مطلوب به سمت سرمایه گذاری در این مناطق پیش رفتند و این مهم در حالی اتفاق افتاد که زیر ساخت‌های روستا و حتی پیشینه زمین شناسی این منطقه توانایی تحمل این حجم از ساخت و ساز را ندارد.
وی معتقد است این معامله در روستاها از یک سو باعث نابودی کشاورزی، دامداری و باغداری این منطقه می‌شود و از سوی دیگر سبب می‌شود تا جوانان تحصیل کرده غیرتحصیل کرده علاقه مند به توسعه کشاورزی منطقه نشوند بیکار کند ندارد.
این استاد دانشگاه گفت: اگر به صورت خوشبینانه به این مسآله نگاه کنیم، روستایی که ملک خود را می‌فروشد و بدون زحمت یک شب سرمایه هنگفتی بدست می اورد ولی ظاهراً از بار روانی، اقتصادی و مشکلات رها می‌شود ولی در عوض با پول به دست امده از ناحیه فروش زمین توانایی مدیریت مالی این حجم از سرمایه و تولید ارزش افزوده را ندارد و پس از مدتی دچار مشکلات اساسی خواهد شد.
وی توضیح داد: ایا کسی که تا مدتی پیش مشغول کشاورزی بوده تخصص و دانش این کار را دارد و برای فعالیت اقتصادی و سرمایه گذاری تربیت نشده می‌تواند با حجم زیادی از پول و سرمایه به دنبال کسب کار و تولید زیاد باشد، و در ان کار هم موفق شود؟
وی می‌گوید: گزارش‌های مردمی حاکی از ان است که اغلب پول حاصل از فروش زمین برای بهره مندی از سود بانکی به صورت سپرده در بانک قرار می‌گیرد که رونق اقتصادی در پی ندارد و عده‌ای نیز بعد از فروش زمین به فعالیت‌هایی نظیر بنگاه‌داری خرید و فروش ماشین و ملک که اشتغال کاذب محسوب می‌شود روی اورده اند.
خاتمی همچنین تاکید کرد: روند رو به رشد ساخت و سازهای افسارگسیخته در روستاها باعث نابودی فرهنگ معنوی ساکنان این مناطق می‌شود.
همچنین ساخت سازهای زیاد و هجوم بیش از حد مردم به روستاها به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم نظیر آب رسانی، برق رسانی، راه و… باعث بروزی مشکلات عدیده ای برای منطقه می‌شود.
کمبود آب برای جمعیت مهاجر
موج مهاجرت به دلیل تنش‌های ابی در سایر استان‌ها به روستاهای رامسر در حالی اتفاق می‌افتد که تأمین اب این مناطق روستایی از چشمه‌ها و ذخایر زیر زمینی تأمین می‌شود که در فصل تابستان به دلیل گرما تا میزان قابل توجهی این منابع ابی کاهش میابد، ذخایری ناچیز که تأمین اب این مناطق را با مشگل جدی مواجه ساخته و در طول این سال‌ها به ویژه در فصل تابستان با کمبود و جیره بندی اب مواجه هستند
رئیس اداره اب و فاضلاب روستایی رامسر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه تأسیسات اب رسانی مناطق روستایی این شهر بعد از پیروزی انقلاب و بر اساس جمعیت وقت طراحی شده بود، افزود: با توجه به جمعیت فعلی و این افزایش جمعیت در روستاها مشکلات تأمین اب برای خانوارها افزایش یافته و ما برای تأمین اب دچار بحران هستیم.
صالح درجانی گفت: به عنوان نمونه بخش اربه کله که شامل 14 روستاسب و 1300 مشترک در شبکه ابرسانی دارد هم اکنون برای تأمین اب مشترکین با کمبود اب مواجه هستیم این درحالیست که علاوه بر این تعداد، 2500 ساختمان جدید ساخته شده است که با این تعداد واحدهای مسکونی که به دنبال امتیاز اب هستند که با این اوصاف 20 لیتر بر ثانیه کم داریم.
دهه 80 دهه بر باد رفتن روستاها
رییس بنیاد مسکن رامسر هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا دلایل اوج گرفتن ساخت و سازها در این بازه زمانی دهه 80 را صدور پروانه‌های ساخت بدون استعلام عنوان کرد و گفت: این روند مخرب در جریان دلال بازی‌هایی که مجوز ان بدون استعلام در بخشداری وقت صادر می‌شد.
محمد ابراهیم غنمی با بیان اینکه از سال 88 در پی اعتراض‌های مداوم محیط زیست، جهاد کشاورزی، اداره راه و امور اب منجر به این شد که قبل از صدور پروانه ساخت استعلام از نهادهای تأمین زیر ساخت و نظارتی اخذ شود افزود: با توجه به اینکه اخذ استعلام قبل از صدور پروانه ساخت توسط دهیاری‌ها و بخشداری الزامی شد روند ساخت و ساز غیر مجاز تا اندازه زیادی کنترل شد.
وی با بیان اینکه با تأسیس دفتر نظام روستایی، ناظر فنی روستا و پلیس ساختمانی تا اندازه زیادی تخلفات کنترل شده است تاکید کرد: با این حال میزان تخلفات ساخت و سازهای غیر مجاز در این مناطق قابل توجه است.
رئیس بنیاد مسکن رامسر از ارائه امار دقیق تخلفات ساختمانی در روستاها در طول یک سال خودداری کرد، و در عین حال گفت: گزارش و امار دقیق رصدهای دوره این نهاد به فرمانداری شهرستان اعلام می‌شود.
طبق قوانین موجود دهیاران وظیفه دارند هرگونه ساخت و سازها چه در داخل بافت و چه خارج از باقت روستایی را به بخشداری گزارش دهند.
زمین در جایگاه میراث اینده
رئیس امور اراضی جهاد کشاورزی رامسر در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه کنترل ساخت و سازها در خارج از محدوده روستاها را از وظایف امور اراضی جهادکشاورزی بر شمرد و افزود: این نهاد با راه اندازی سامانه 131 شبانه روزی در منطقه در حال فعالیت است تا از ساخت و ساز در همان اغاز کار جلوگیری شود، و طی سه سال فعالیت ساخت و ساز غیر مجاز خارج از بافت کاهش چشمگیر داشته است.
امین پاک افزود: وظیفه ما حفظ و صیانت از زمین‌های کشاورزی است و زمین را به عنوان یک ارزش اقتصادی نگاه نمی‌کنیم، در شهرستان رامسر و خارج از بافت‌های روستایی ساختمان مرتفعی نمی‌بینید و هر انچه هست مربوط به داخل بافت است که مجوز ان از سوی دهیاری و بخشداری صادر می‌شود.
امین پاک درباره فروش زمین‌های کشاورزی توسط مردم در مناطق روستایی با اشاره به ارزش اقتصادی بالای زمین گفت: زمانی که ارزش زمین به نسبت محصول کشاورزی مورد بهره برداری فاصله چشمگیری دارد ما چه محصولی را برای کشت و جایگیزینی برای فروش زمین، به کشاورز می‌توانیم پیشنهاد دهیم تا قانع شود.
فرماندار رامسر نیز در گفت و گو با ایرنا ساخت وسازهای بی رویه در روستاهای رامسر را نگران کننده توصیف کرد و افزود: با روند موجود ما رفته رفته زمین‌های کشاورزی و تولیدات و باغت را از دست می‌دهیم تنها به خاطر افرادی که به دنبال سودهای میلیاردی هستند.
محمد ازاد با ابراز تأسف از اینکه روستاهای رامسر رو به نابودی است گفت: باید مردم را به به سمت تولید در زمین‌های کشاورزی سوق دهیم تا این روند مخرب زمین فروشی و از بین رفتن منابع فروکش کند.