چاپ

پیام مازند - ساری - اکنون که آفت مگس مدیترانه ای تا حدود زیادی در باغداری تجاری مازندران کنترل شده، بی توجهی در برداشت محصول درختان نارنج خیابان‌های شهری و دیگر درختان مثمر محوطه ادارات دولتی و عمومی، این درختان را به میزبان درجه یک و حیاط خلوت این آفت تبدیل کرده است.

شدت آسیب زایی این وضعیت سبب شده است تا جهاد کشاورزی مازندران طی ابلاغیه رسمی از مجموعه های دست اندکار و متولی این درختان مانند شهرداری ها و روسای ادارات دولتی بخواهد حالا که برای مبارزه با آفت مگس مدیترانه ای کاری نکرده اند، دستکم محصول درختان را جمع آوری کنند تا ریشه این آفت قطع شود.
کارشناسان باغداری می گویند که فراهم شدن میزبانی حدفاصل ثمردهی درختان مختلف سبب ماندگاری بیشتر مگس مدیترانه ای در مازندران شده است. به اعتقاد آنان میزبانی از درخت ازگیل ژاپنی شروع می شود و بعد به ترتیب به هلو، شلیل، انجیر و خرمالو و بلافاصله پس از این مرحله نوبت به نارنگی های پیش رس و دیگر ارقام نارنگی و سپس ارقام مختلف پرتقال می رسد. این چرخه با بی توجهی به برداشت میوه های درختان عمومی از جمله نارنج ، سیکل دوره گردی مگس مدیترانه ای را برای یک سال کامل می کند چون میوه نارنج در صورتی که برداشت نشود تا فصل باروری سال بعد نیز روی درخت ماندگار می شود.
مازندران علاوه بر این که 160 هزار هکتار باغ انواع میوه دارد که 110 هزار هکتار آن از انواع مرکبات بویژه پرتقال است، به دلیل وجود درختان نارنج در شهرها به پایتخت بهار نارنج نیز شهره است، به طوری که گفته می شود دستکم حدود 6 میلیون اصله درخت نارنج در سطح خیابان های این استان پهناور بویژه در شهرهای ساری و بابل وجود دارد.
استان مازندران 22 شهر بزرگ و حدود 35 شهر کوچک زیر 25 هزار نفر دارد و کاشت درخت نارنج به علت داشتن برگ ضخیم و همیشه سبز بودن مورد توجه شهرداران قرار می گیرد.
سازمان جهاد کشاورزی مازندران بتازگی در باره خطر تداوم آفت مگس میوه را در به وجود آمدن شرایط میزبانی این آفت در درختان نارنج خیابان های سطح شهرهای استان، برخی خانه باغ ها و درختان مرکبات محوطه ادارات هشدار داده و طی ابلاغیه رسمی و کتبی بر لزوم برداشت سریع و بموقع میوه و مقابله با این آفت تاکید کرده است.
آفت مگس مدیترانه ای که سابقه حدود چهار دهه‌ای در مازندران دارد، در همه این سال ها با انجام مدیریت پیشگیری و مقابله بموقع، موجب نگرانی جدی باغداران و مسئولان نشده بود، اما در چند سال اخیر به دلیل تغییرات آب و هوایی و گسترش کشت درختان مخلوط در باغات کوچک و بزرگ در حال تبدیل شدن به یک معضل اصلی است و ممکن است در صورت عدم توجه تمامی مشکلات بخش باغداری استان را تحت الشعاع قرار دهد.
استان مازندران سومین استان کشور از نظر برخورداری و تولید انواع مرکبات از جمله پرتقال، لیمو، نارنگی و نارنج است، اما در سال های اخیر بی توجهی درحفظ و برداشت بموقع میوه آن مشکلی برای باغداری حرفه ای شده است.
واقعیت این است؛ مگس مدیترانه ای که زمانی تنها در ماههای پایانی تابستان و همزمان با رسیدن نارنگی پیش رس مهمان باغ های مازندران می شد، در سال های اخیر، فصل حضورش را گسترش داد به گونه ای که همچنان شاهد این آفت به خاطر میزبانی درختان نارنج رسیده شده در سطح شهرهای استان هستیم.
نارنج میوه ای است که معمولا در آغاز بهار شکوفه می کند و زمان برداشت آن نیز اواخر ماه آذر و فصل پائیز است، اما برداشت میوه این گونه درخت مرکبات در حاشیه خیابان های شهر و محوطه های اماکن عمومی و ادارات دولتی و عمومی همواره با بی توجهی همراه می شود و بعضی سال ها یا اصلا برداشت نمی شود و یا با کم توجهی فقط در حد سبک کردن شاخه درخت برداشت می شود.
بنا بر اظهارات کارشناسان حفظ نباتات مازندران، مگس میوه می‌تواند به هر میوه نرسیده هم خسارت وارد کند. هر مگس ماده روزانه 1 تا 30 عدد تخم رها می کند و در شرایط مناسب این توان را دارد که در یک دوره زندگی تعدادش را به میانگین 300 و حداکثر یکهزار عدد برساند. میوه رسیده در سر درخت یا پوسیده در پای درخت بهترین میزبان مگس مدیترانه ای است، سفره ای که حتی اگر باغ های حرفه ای مازندران را بتوان از آن پاکسازی کرد، در خانه باغ های موجود در استان بویژه خانه باغ های متعلق به غیربومیان، درختان ادارات دولتی و خیابان های سطح شهر در تمامی فصول سال پهن است.
نارنج؛ درختی رها شده
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: باتوجه به اهمیت و کاربردهای مختلف بهارنارنج و نقش آن در اقتصاد و صنعت و اشتغال آفرینی خطه شمال بی توجهی به این درختان و عدم مراقبت آنان در برابر مسایلی همچون سرما و آفت و عدم برداشت بموقع محصول می تواند علاوه بر نابودی و کاهش محصول، با ایجاد زمینه میزبانی این آفت؛ باغداری حرفه ای را نیز به مخاطره بیاندازد.
عبدالرحمان زاغی افزود: انتظار داریم تا شهرداری و شهروندان در برداشت بموقع نارنج در سطح خیابان ها و خانه های شخصی اقدام کنند و میوه پوسیده نیز بموقع جمع شود.
وی با بیان این نکته که آفت مگس تا حدود زیادی تحت کنترل قرار گرفته است، اما وجود میوه نارنج به عنوان آخرین میوه پائیزی استان مازندران زمینه ماندگاری این آفات را دوچندان می کند، گفت: مبارزه با این آفت نباید مورد بی توجهی قرار بگیرد و باید با حساسیت بیشتری انجام شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم با اعلام اینکه دغدغه در مورد آفت مگس مدیترانه ای وجود دارد، تاکید کرد: باید بعد از برداشت مرکبات طی بهمن و اسفند ماه، اقدامات و هماهنگی‌های لازم انجام شود تا شاهد هجوم این آفت در سال‌ آینده نباشیم.
شهیدی فر افزود: باغداران نیز درحال حاضر باید به بحث برداشت کامل میوه در باغ‌ها توجه جدی کنند و مقوله برداشت نارنج در سطح های های استان نیز به همه دستگاه های اجرایی و به خصوص شهرداری ها نیز ابلاغ شده است.
آگهی مزایده
مدیر عامل سازمان سیما منظر و فضای سبز شهرداری بابل که بیشترین درختان نارنج را دارد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اعلام این که ابلاغیه جهاد کشاورزی را دریافت کرده اند، گفت که مزایده برداشت نارنج از خیابان های شهر بابل آگهی شده و بزودی چیدن آن آغاز می شود.
سید مرتضی حسینی تعداد درخت نارنج سطح شهر بابل را حدود 50 هزار اصله عنوان کرد و افزود: با توجه به هشدار جدی حفظ نباتات در برداشت بموقع نارنج، این موضوع به صورت جدی برای عملیاتی شدن برنامه ریزی شده است.
وی گفت: طبق قانون سازمان سیما و منظر و فضای سبز شهرداری بابل مسئول حفظ و نگهداری همه درختان در سطح شهرها است و در طی سال با هماهنگی کارشناسان حفظ نباتات جهاد کشاورزی مقابله با بیماری و آفات نیز با محلول پاشی با دوز کم سم و یا مبارزه غیر شیمیایی از جمله روغن پاشی هر ساله صورت می گیرد.
حسینی با اعلام این که سازمان همیاری شهرداری در عین حال به شهروندان هم در زمینه نگهداری درختان داخل حیاط منازلشان کمک می کند، توضیح داد: همان گونه که شهرداری مانع قطع درخت در منازل شخصی شهروندان می شود، در حفظ و نگهداری درختان نیز آمادگی دارد با آنها همکاری کند.
مدیر عامل سازمان سیما منظر و فضای سبز شهرداری بابل از آمادگی برداشت انواع میوه و حفظ و نگهداری درختان در حیاط ادارات و دستگاه های دولتی نیز خبر داد و گفت: همه باید نسبت به هشدارهای حفظ نباتات جهاد کشاورزی در مورد آفت مگس میوه اهتمام داشته باشیم.
سازمان حفظ نباتات کشور اعلام کرده است که تغییر شرایط آب و هوایی به ویژه زمستان معتدل بدون یخبندان، کم توجهی و غفلت باغداران در مدیریت باغ و همچنین کاشت درختان مخلوط که هر یک میزبان مناسبی برای تکثیر و رشد جمعیت آفت مگس میوه می شود، سبب شد تا در 2 سال اخیر این آفت در بیشتر نقاط کشور به حالت طغیان برسد.
بنابر این گزارش اگر باغداران 2 سال متوالی روش مقابله و پیشگیری ساده و بدون هزینه برداشت بموقع محصول و جمع آوی میوه های رسیده و دفن صحیح را انجام بدهند، جمعیت آفت مگس میوه در سال سوم به حداقل ممکن خواهد رسید.