چاپ

پیام مازند - این خطر آنقدر جدی است که به گفته مسئولان، حتی بارش‌های باران و وقوع سیلاب در بهار امسال نیز نتوانسته است بر آن غلبه کند. موضوعی که شاید در ظاهر ارتباط مستقیمی با انسان‌ها نداشته باشد، اما آنقدری خطرناک هست که بتواند موجب ایجاد خسارت‌های شدید و یا حتی مرگ را رقم بزند. "فرونشست" موضوعی است که در بسیاری از استان‌های کشور خطرآفرین است و در مازندران نیز، این امر، احساس شده است.
هرچند برخی از محققان و کارشناسان، سعی در کتمان این موضوع به دلایل مختلف دارند اما فرونشست در مازندران نیز به وفور دیده شده است و در این میان، بر تمامی مسئولان و دانشگاهیان لازم شده تا مباحث مربوط به فرونشست را جدی بگیرند.
سوالی که مطرح می‌شود اینجا است که چرا فرونشست اتفاق می‌افتد و آیا اصلا مازندران مستعد این موضوع است یا خیر و اگر پاسخ خیر باشد، پس نگران نیز نباید بود.
محققان و اساتید دانشگاه‌های مازندران در این خصوص، شرق این استان را مستعد فرونشست می‌دانند. آن ها معتقدند به دلیل خشسکالی‌هایی که مدت‌ها این منطقه را تحت تاثیر خود قرار داده بود، اراضی این منطقه را با پدیده فرونشست درگیر کرده است.
در کنار این خشکسالی‌های طولانی، برداشت بی‌رویه از آب زیرزمینی در استانی مانند مازندران، احتمال فرونشست زمین به ویژه در مناطق کشاورزی را افزایش می‌دهد.
هرچند محققان معتقدند فرونشست در مقیاس‌ها و اندازه‌های مختلف و با سرعت‌های متفاوت رخ می دهد اما توجه به این نکته که یکی از خطرناک‌ترین پدیده‌های زمین‌شناسی است و پس از نشست زمین، میلیون‌ها سال طول می‌کشد به جای اول خود برگردد، دلیلی باشد تا مسئولان و دانشگاهیان، باید بیش از پیش به آن توجه کنند.
سید رمضان موسوی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری چندی پیش در گفت‌و‌گو با ایسنا مازندران با اشاره به اینکه با دخالت عوامل انسانی، زمین‌شناسی و طبیعی بخش‌هایی از زمین نشست می‌کند که درمان بسیار سختی دارد، بنابراین باید سریع متوجه فرونشست شد و عوامل ایجاد آن را کنترل و مهار کرد، گفته بود که امروزه تصاویر ماهواره‌ای می‌تواند کمک کند تا به راحتی فرونشست‌ها را پایش کرد.
وی همچنین به این موضوع اشاره کرده که تغییرات اقلیمی نیز می‌تواند به صورت غیرمستقیم منجر به فرونشست زمین شود، با کاهش بارش باران و افزایش برداشت آب‌های زیرزمینی شاهد فرونشست خواهیم بود، هم‌چنین با ذوب برف و یخ و بر هم خوردن تعادل زمین این امر نیز می‌تواند رخ دهد.
اما شاهدی کارشناس زمین‌شناسی در گفت‌وگو با ایسنا، در این زمینه، اظهار کرد: باتوجه به اینکه مازندران در شرایط اقلیمی آب و هوایی خزری قرار دارد فرونشست زمین بیشتر در قسمت شرق استان به وجود می آید و این شرایط بستگی به وضعیت آب های زیرزمینی و همچنین برداشت های بی رویه از سفره های زیرزمینی دارد.
وی خاطرنشان کرد: در نقشه فرونشستی که سازمان های متولی دارند از شهر ساری به شرق مشاهده می شود اما این فرونشست کم است.
دکترای زمین شناسی، تصریح کرد: در ایران تعادلی میان وضعیت منابع آب و میزان مصرف و ورودی به آبخوان وجود ندارد و برداشت از سفره های زیرزمینی بسیار بیشتر از تغذیه است.
شاهدی با اشاره به اینکه برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی در مازندران در حدود هفت میلیارد مترمکعب بیلان منفی رسیده است، یادآور شد: مدیریت آب نکته مهمی است که می تواند نسبت به کمتر رخ دادن یا جلوگیری از پدیده فرونشست کمک کند و وزارت نیرو، ادارات زیرمجموعه وزارت و جهاد کشاورزی می توانند دخالت مستقیم در رابطه با کنترل برداشت بی رویه آب داشته باشند و همچنین درخصوص نوع کشت و چاه های مجاز یا غیرمجاز مدیریت کنند.
وی با بیان اینکه اقدام فوری باید در کنترل برداشت آب صورت گیرد، تاکید کرد: اگر همین امروز برای مدیریت برداشت بی رویه آب اقداماتی صورت گیرد ممکن است درمان پدیده فرونشست تا چندین سال دیگر به طول بیانجامد به همین خاطر نیاز است تا اقدام فوری صورت گیرد.
دکترای زمین شناسی گفت: هماهنگی در بین مسئولان برای مدیریت کشت های کشاورزی و برداشت آب می تواند از بروز آسیب در آینده جلوگیری کند.
گزارش از: سیداحمد حسینی و مرتضی رضویان خبرنگاران ایسنا مازندران
انتهای پیام