بزرگنمايي:
پیام مازند - رصد اشتغال فارغالتحصیلان دانشگاه‌ها در سال‌های اخیر می‌تواند ما را در انتخاب بهترین رشته و دانشگاه برای تحصیل و پس از آن داشتن شغلی مطمئن آگاهی دهد.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیا معصومی- جوان درس می‌خواند و پله پله رشد می‌کند تا آینده‌ای بسازد. آینده‌ای روشن که با حرفه و شغلی پردرآمد می‌تواند تضمینش کند؛ اما چرا چندین سال است که این مسیر تمام جوانان را به شغل و هدفشان نمی‌رساند؟ اگر بناست این بخش از زندگی، آینده شغلی آن‌ها را نسازد پس تحصیل و دغدغه برای انتخاب بهترین رشته و دانشگاه چه فایده‌ای دارد؟
بالا رفتن نرخ بیکاری به ویژه در میان فارغالتحصیلان دانشگاهی و صحبت مقام معظم رهبری درباره تاکید به برنامه‌ریزی کارآمد و اساسی برای بحث اشتغال و کاهش تدریجی مشکلات کشور؛ وزارت علوم را بر آن داشت تا ضمن بازنگری دروس دانشگاهی و متناسب‌سازی آن‌ها با نیاز‌های روز جامعه، دوره‌های مهارت‌آموزی را به جریان بیندازد.
بیشتر بخوانید: «تا کجا باید درس بخوانیم؟ / کدام مقطع بالاترین نرخ بیکاری را دارد؟»
از طرف دیگر طرح پایش رصد اشتغال دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کلید خورد تا وزارت علوم براساس آن بتواند اطلاعات مفیدی از بازار کسب‌وکار به دست آورد و علاوه بر بهبود برنامه‌ها، با مشاوره‌های شغلی، دانشجویان را به سوی بازار کار مناسب هدایت کرد.
مطابق جدیدترین طرح پایش وضعیت اشتغال دانش‌آموختگان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مطابق اطلاعات ارائه شده 85 دانشگاه و پژوهشگاه کشور در دو سال متوالی 98 و 99) میزان اشتغال دانشجویان و فارغالتحصیلان مقاطع مختلف تحصیلی (کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) رشد داشته است که این موضوع نشان می‌دهد فعالیت‌ها برای توانمندسازی و اشتغالزایی دانشجویان ساماندهی شده و همچنین ایجاد و توسعه مراکز هدایت شغلی و کاریابی‌های تخصصی کارساز بوده است؛ البته در این میان نمی‌توان از تاثیر برگزاری دوره‌های مهارت‌افزایی و کارآموزی دانشگا‌ها در سال‌های اخیر چشم‌پوشی کرد.
فهرست 86 دانشگاه و مرکز پژوهشی مشارکت‌کننده در طرح پایش وضعیت اشتغال فارغالتحصیلان را در اینجا مشاهده کنید.
وزارت علوم، اشتغال فارغالتحصیلان مقاطع مختلف را بطور نمونه برای 14 رشته، به کمک داده‌های ثبت شده در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی رصد کرد. مطابق این رصد، دانش‌آموختگان رشته‌های فنی و مهندسی، علوم انسانی و علوم پایه به ترتیب دارای بیشترین نرخ اشتغال و دانش‌آموختگان رشته هنر بالاترین نرخ بیکاری هستند.
در کدام رشته‌های دانشگاهی درس بخوانیم تا کار داشته باشیم؟ اما کدام رشته‌های فنی و مهندسی یا علوم پایه بازار کار دارند؟ کافی است قدری بیشتر در طرح پایش وزارت علوم دقیق‌تر شویم، اینگونه به خوبی مشخص است که رشته مهندسی کامپیوتر، برق و حسابداری در مقطع کارشناسی؛ رشته‌های مهندسی مکانیک، حسابداری و مهندسی برق در مقطع کارشناسی ارشد و رشته‌های مهندسی عمران، مهندسی کامپیوتر و مواد در مقطع دکتری بالاترین میزان اشتغال را دارند و می‌توان گفت رشته‌های پرطرفدار با بازارکار مشخص هستند.
درصد اشتغال رشته‌های مختلف در مقطع کارشناسی براساس طرح پایش در سال 99
نمودار منتشر شده از سوی وزارت علوم نشان می‌دهد که در مقطع کارشناسی رشته‌هایی مثل تاریخ (32.6 درصد)، مهندسی هوافضا (37.3 درصد)، روانشناسی (39.9 درصد)، فیزیک (40.5 درصد)، آموزش زبان انگلیسی (43.9 درصد) و حتی حقوق (44.4 درصد) پایین‌ترین درصد اشتغال را (در میان آن 14 رشته منتخب بررسی طرح) دارند.
درصد اشتغال رشته‌های مختلف در مقطع کارشناسی ارشد براساس طرح پایش در سال 99
این درحالی است که در مقطع کارشناسی ارشد رشته‌های تاریخ (42.2 درصد)، اقتصاد (43 درصد) و مهندسی هوافضا (52.2 درصد) و در مقطع دکتری رشته‌های مهندسی هوافضا (40.5 درصد)، آموزش زبان انگلیسی (60 درصد) و تاریخ (61.1 درصد) درصد اشتغال پایین‌تری دارند. البته این آمار متناسب با کل دانش‌آموختگان آن مقطع آموزشی است.
درصد اشتغال رشته‌های مختلف در مقطع دکتری براساس طرح پایش در سال 99
برای داشتن شغل باید به شهر‌های بزرگ مهاجرت کرد؟ عده‌ای بر این باورند که در شهر‌های بزرگ بیشتر از شهر‌های کوچک کار و شغل وجود دارد از این حیث معمولا بعد از فارغ‌التحصیلی یا حتی برای تحصیل به شهر‌های بزرگ مهاجرت می‌کنند و به امید یافتن شغلی مناسب و داشتن آینده‌ای تضمین شده از شهر و دیار خود فاصله می‌گیرند. آمار‌های وزارت علوم حاکی از آن است که میزان اشتغال فارغالتحصیلان براساس مناطق ده‌گانه پژوهش و فناوری کشور این باور را کاملا رسمی به واقعیت می‌رساند.
مناطق ده‌گانه پژوهش و فناوری کشور
بیشترین درصد اشتغال مربوط به منطقه یک (استان‌های البرز و تهران) و پس از آن برای مناطق 9 (استان‌های خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خراسان شمالی و سمنان)، 4 (استان‌های قزوین، قم، مرکزی و همدان) و 7 (استان‌های بوشهر، فارس، و کهگیلویه و بویراحمد) است. جالب است بدانید که منطقه 2 پژوهش و فناوری کشور (استان‌های گلستان، گیلان و مازندران) پایین‌ترین درصد اشتغال را دارد.
درصد اشتغال مناطق ده‌گانه پژوهشی کشور براساس طرح پایش در سال 99
دانشگاه‌هایی با بالاترین جمعیت فارغ‌التحصیل شاغل جوانان یکی از معیار‌های برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری برای آینده کاری و زندگی خود را در قدم اول انتخاب دانشگاه می‌دانند و معتقدند که تحصیل در یک دانشگاه مناسب می‌تواند شغل و زندگی آینده آن‌ها را تضمین کند. براین اساس توجه به آمار اشتغال دانش‌آموختگان تعدادی از دانشگاه‌های کشور شاید خالی از لطف نباشد و به جوانان برای انتخاب درست آگاهی دهد. مطابق طرح پایش وزارت علوم در مقطع کارشناسی دانشگاه‌های صنعتی قم؛ صنعتی شیراز کردستان به ترتیب بالاترین و دانشگاه الزهرا پایین‌ترنین درصد اشتغال را دارد.
درصد اشتغال دانشگاه‌های برتر در مقطع کارشناسی براساس نتایج طرح پایش سال 99
در مقطع کارشناسی ارشد درصد اشتغال دانش‌آموختگان متفاوت از کارشناسی است؛ به گونه‌ای که دانشگاه گلستان، علم و صنعت، علوم کشاورزی بالاترین درصد و دانشگاه یاسوج پایین‌ترین درصد اشتغال را به خود اختصاص می‌دهد.
درصد اشتغال دانشگاه‌های برتر در مقطع کارشناسی ارشد براساس نتایج طرح پایش سال 99
دانشگاه الزهرا(س) که در دوره کارشناسی کمتری درصد اشتغال را داشت در نمودار‌های آماری درصد اشتغال دانش‌آموختگان مقطع دکتری جایگاه نخست را دارد و با 98.46 درصد از سایر دانشگاه‌ها بالاتر است در این جدول دانشگاه ولیعصر رفسنجان و صنعتی اصفهان کارنامه خوبی ندارند.
درصد اشتغال دانشگاه‌های برتر در مقطع دکتری براساس نتایج طرح پایش سال 99
