پیام مازند - تسنیم/ مربی برجسته والیبال ایتالیا، پس از قهرمانی تیمش در رقابت‌های قهرمانی زنان جهان به بیان مفاهیم ساده اما عمیق درباره موفقیت و شکست پرداخت.
هیچ راز واحدی برای پیروزی وجود ندارد. نمونه‌های متعددی را می‌توان ذکر کرد، در رشته‌های ورزشی مختلف. در تنیس، یانیک سینر موفقیت خود را در «حفظ فروتنی، تمرکز بر روند پیشرفت مداوم و هرگز تسلیم نشدن» می‌داند. خولیو وِلاسکو، مرد لحظه‌ها در والیبال ایتالیا پس از قهرمانی در رقابت‌های زنان جهان2025، مفاهیمی مشابه را با کلماتی متفاوت بیان کرده است. این قهرمانی باعث شد تا این مدیر ورزشی سابق و مربی باسابقه تیم ملی والیبال مردان ایتالیا دوباره در مرکز توجه قرار گیرد.
ولاسکو از کنار زمین، تیم ملی والیبال ایتالیا را به یک پیروزی بزرگ رساند و سپس در مجموعه‌ای از مصاحبه‌ها، با بیانی ساده و روشن، مفاهیم کلیدی مربوط به ورزش و پیروزی را توضیح داد. مانند سینر، او نیز در طول دوران حرفه‌ای‌اش همواره بر میل به پیشرفت برای رشد و هرگز عادت نکردن به پیروزی تأکید داشته است.
ولاسکو در مقام مربی چنین توضیح می‌دهد: من همیشه یک ضعف یا محدودیت را در هر بازیکن انتخاب می‌کنم تا او را قانع کنم تمام انرژی‌اش را برای تغییر آن به کار گیرد؛ چون تغییر یعنی یک جهش کیفی.
ولاسکو در طول دوران حرفه‌ای خود جملات ماندگار بسیاری بیان کرده است؛ جملاتی که گاه حتی رنگ‌وبوی فلسفی به خود می‌گیرند. این گفته‌ها اکنون به نقل‌قول‌هایی معروف در تمام رشته‌های ورزشی تبدیل شده و در رختکن‌ها و سالن‌های ورزشی که ورزش در سطح حرفه‌ای و حتی غیرحرفه‌ای دنبال می‌شود، بارها تکرار می‌شوند.
1. ارزش و اهمیت شکست
بازار ![]()
زیبایی ورزش در این است که با وجود وجود دسته‌بندی‌ها و تفاوت‌ها در سطح مهارت، همه ما بازیگران یک فیلم هستیم و در نقش ورزشکار، بدون هیچ برچسب یا محدودیتی، ایفای نقش می‌کنیم. بنابراین برای تحلیل هر مسابقه، چه در بالاترین سطح لیگ و چه در دسته‌های پایین‌تر، باید این سؤال را از خود بپرسیم: از این بازی چه چیزی می‌خواهم به دست بیاورم؟
ولاسکو همیشه می‌گوید: «برنده جشن می‌گیرد، بازنده توضیح می‌دهد.»
مقام اول به جشن و شادی می‌پردازد، اما کسانی که اول نشده‌اند، واقعاً بازنده نیستند، بلکه می‌توانند از دل همان ناکامی، پایه‌های موفقیت آینده را بسازند. جمله «بازنده توضیح می‌دهد» چندین معنا دارد. توضیح دادن یعنی نخست، تحلیل شکست در همان رختکن پس از مسابقه. اما همچنین به معنای اندیشیدن به اشتباهات و تلاش برای کاهش یا حذف آن‌هاست. اینجاست که فلسفه ولاسکو آشکار می‌شود: شکست فرصتی است برای پیشرفت.
2. نقش مربی و بزرگ‌ترین اشتباه رایج
یکی دیگر از جملات ماندگار وِلاسکو که در طول دوران مربیگری و مدیریت ورزشی‌اش بارها تکرار شده، چنین است: «یک مربی بزرگ کسی نیست که بازیکنان را طبق خواسته‌های خود حرکت دهد، بلکه کسی است که به آن‌ها بیاموزد چگونه خودشان حرکت کنند.»
این مفهوم به سادگی بیان شده اما بسیار عمیق است. مربی کسی نیست که همه چیز را به صورت مستقیم کنترل کند، بلکه باید با چند جمله و مفاهیم شفاف، انتظاراتش را برای بازیکنان روشن سازد. بازیکنان سپس باید آزاد باشند که آن مفاهیم را درک و به شیوه خود تفسیر کنند و آن را به نتایج ورزشی تبدیل کنند.
این نقش، شبیه به کارگردان یک گروه تئاتر است؛ کارگردانی که روی احساسات و نیت‌های بازیگران کار می‌کند، اما در نهایت از آن‌ها انتظار دارد که نقش خود را به شکلی شخصی و خلاقانه اجرا کنند. این مفهوم نه تنها برای والیبال، بلکه برای تمام رشته‌های ورزشی کاربرد دارد و دلیل ماندگاری آن در ورزش نیز همین است.
3. یادآوری شکست در المپیک بارسلونا
جمله مشهور دیگری از وِلاسکو این است: «ما در باختن خوب بودیم.» این جمله به شکست ایتالیا مقابل برزیل در المپیک 1992 بارسلونا اشاره دارد.
یادگیری باختن، یک هنر است؛ ابتدا به معنای روحیه ورزشی در پذیرش شایستگی‌های حریف و سپس به معنای توانایی یادگیری از اشتباهات خود.
در اینجا جمله اول وِلاسکو دوباره به ذهن می‌آید: بازنده توضیح می‌دهد. شکست به سکوی پرتابی برای پیروزی‌های بعدی تبدیل می‌شود. در ورزش هیچ چیز بی‌فایده نیست؛ هر تجربه‌ای ارزشمند است و باعث ساختن تجربه و تقویت روحیه می‌شود. تنها با این نگرش می‌توان با آرامش یک شکست دردناک را پذیرفت و از آن برای رشد استفاده کرد.
تنها به این ترتیب است که یک فرد می‌تواند به یک ورزشکار واقعی تبدیل شود.